करिअर निर्णय आणि पालक.

 करिअर निर्णय आणि पालक. 

आजकाल पालकांनी मार्गदर्शकाऐवजी मित्राची भूमिका निभावण्याची गरज आहे. पालकांचा मुलांच्या शिक्षण आणि प्रशिक्षण पातळीवर प्रभाव असतो. वेगवेगळ्या व्यवसायांविषयीचे त्यांचे ज्ञान, काही व्यवसायांबद्दल त्यांची मते तसेच यशस्वी होण्यासाठी आवश्यक प्रेरणा व तत्वे मुलांच्या करिअर निर्णयाच्या प्रक्रियेवर परिणाम करतात. काही मुले कामाबद्दल पालकांची मते नकळतपणे आत्मसात करतात. त्यांच्या करिअरबद्दल पालकांच्या अपेक्षा नकळत त्यांची स्वतःची निवड बनतात. परंतु जर पालकांच्या अपेक्षा मुलांच्या इच्छांशी जुळत नसतील तर संघर्ष होऊ शकतो. करिअर समुपदेशक बर्‍याचदा अशा परिस्थितीला सामोरे जातात जेव्हा पालक येतात आणि या वाक्यासह संभाषण सुरू करतात - आम्हाला तर हवंय त्याने / तिने ______ व्हावं. जेव्हा ते 'आम्हाला तर हवंय' ; असा शब्द प्रयोग करतात, तेव्हा शीतयुद्ध सुरू होते. 

काही पालक अद्याप त्यांच्या मुलांसाठी मोठ्या पगाराच्या नोकरीच्या संधीची अपेक्षा करत मुख्य प्रवाहातील अभ्यासक्रम निवडण्याची इच्छा ठेवतात. जेव्हा मुले काही अन्य करिअर उदा. YouTuber, अशी करिअर निवडतात तेव्हा संघर्ष होतो. परिणामी, पालक कठोर होऊ शकतात आणि मुले इच्छा प्रकट करत नाहीत. यामुळे ताण आणि चिंता उद्भवू शकते.एखाद्या मुलाने पालकांनी ठरविलेला करिअरचा मार्ग निवडल्यास, त्याचा परिणाम केवळ मुलाच्या इच्छेवरच नाही तर तो व्यवसायात प्रदान करत असणार्या कामाच्या गुणवत्तेवर देखील होतो. 

प्रत्येक मूल भिन्न आहे आणि त्याचे व्यक्तिमत्व, आवड आणि योग्यता भिन्न आहे हे आपण समजून घेतले पाहिजे. म्हणून त्यांनी असा करिअरचा मार्ग स्वीकारला पाहिजे जो या घटकांना पूरक ठरेल. लोकप्रियतेच्या आणि उच्च पॅकेजेसच्या आधारे निवडलेले करिअर मुलाला रस नसल्यास त्या विशिष्ट कारकीर्दीच्या मार्गावर निराशेशिवाय दुसरे काही देणार नाही. 

या करिअर निगडित निर्णय प्रक्रियेत पालक काय करू शकतात हे पाहूया!

● पालक असे वातावरण तयार करू शकतात जे मुलांना त्यांची आवड अधिक चांगल्याप्रकारे व्यक्त करण्यास प्रवृत्त करेल.

●संयमाने ऐकल्याने संघर्ष होण्याची शक्यता कमी होऊ शकते. मुलांचा निर्णय कदाचित योग्य नसेल परंतु त्यावर पालकांनी चर्चा करणे आवश्यक आहे.

● आपल्या मुलाच्या बदलत्या आवडी आणि त्यांच्या आवडीशी जुळणारे करिअर पर्यायांचा मागोवा ठेवणे भविष्यातील करिअर निर्णयाच्या प्रक्रियेस मदत करेल.

● करिअरच्या निवडीसंदर्भात माहिती एकत्रित करणे आणि नंतर मुलाला निर्णय घेण्यास मदत करणे त्याच्या किंवा तिच्या सर्व कल्पना नाकारण्याऐवजी मदत करेल.

येथे करिअर समुपदेशक महत्वाची भूमिका बजावू शकतो. करिअर समुपदेशन मुलांना करिअरच्या मार्गासोबतच त्यांची योग्यता, आवड आणि व्यक्तिमत्त्व समजण्यास मदत करते जे त्यांच्यासाठी सर्वोत्कृष्ट असेल. हे केवळ मुलांनाच नाही तर त्यांच्या पालकांनाही मदत करते. करियरसंबंधात मुले आणि त्यांचे पालक यांचे विचार समजण्यासाठी करिअर समुपदेशन उपयुक्त ठरते. यामुळे मुले आणि पालक दोघांनाही एकाच मार्गावर येण्यास मदत होते जे आपल्या मनात कोणतीही शंका न येता करिअरची निवड करण्यासाठी खूप महत्वाचे आहे.

- कु. आकांक्षा ब्रह्मे , मानसशास्त्रज्ञ व करिअर समुपदेशक (संचालिका, कृतधी सेंटर फाॅर वेलबिंग)